Dzidki, co najmniej części z Was musiały obić się o jednej z ważniejszych ikon Złotego Wieku Piractwa, jaką był Kapitan Kidd, którego ciężko tak naprawdę nazwać piratem z krwi i kości. Jedne przekazy mówią o nim jako o jednym z najbardziej krwawych zbrodniarzy, jednak zeznania jego samego miałyby świadczyć, że padł ofiarą spisku. Do dzisiaj tak naprawdę bardzo ciężko ocenić, jak od strony moralnej ocenić poczynania samego Williama Kidda, gdyż jego historia znacząco odbiega od typowych początków kariery pirata innych ikon, które grasowały na Morzu Karaibskim czy na szlaku tzw. „handlu trójkątnego” w okresie Złotego Wieku Piractwa. Jednak i tak odegrał on niezwykle istotną rolę, zaś odkrycia archeologiczne nakreślają zupełnie nowe fakty dotyczące zeznań samego Kapitana Kidda. Jest to na tyle niejednoznaczna postać, że pojawiają się o nim wzmianki w kulturze masowej (np. grze „Assasins Creed IV: Black Flag”, książkach „Wyspa skarbów” autorstwa Roberta Louisa Stevensona i „Złoty żuk” Edwarda Allana Poe, anime „One Piece”, gdzie pojawia się postać wzorowana na Kapitanie Kiddzie, filmie z 1945 „Captain Kidd” i wiele innych), jest tematem piosenek typu szanty, jak chociażby „Kapitan Kidd” czy nawet na jego cześć nazwano 30-letni rum Arehucas „Capitan Kidd”. W dzidce tej postaram się opowiedzieć nie tylko fakty i wątpliwości, jakie rodziły się wokół samej postaci Kapitana Williama Kidda, ale również krążące o nim legendy oraz o odkryciach archeologicznych związanych z jego piracką karierą.

Ze Szkocji do Nowego Jorku – Po nową przyszłość

William Kidd urodził się w 1645 roku w mieście Dundee w Szkocji, co potwierdzają dokumenty spisane podczas jego procesu oraz dokumenty z chrztu z tejże miejscowości, co zaprzecza pogłoskom, jakoby miał urodzić się w portowym mieście Greenock. Jeszcze jako dziecko stracił ojca, a jego rodzina była wspierana finansowo przez lokalną społeczność. Kiedy William osiągnął młody wiek, a dochody jego rodziny drastycznie zmalały, wyruszył na morze, gdzie przez aż ponad 30 lat służył na różnych okrętach. Sławę zdobył podczas wojny angielsko-francuskiej, podczas której dzięki sprytowi i odwadze zajął okręt francuski i ocalił własne jednostki przed śmiercią, co przyniosło mu niemałą sławę i duży zastrzyk finansowy. To właśnie dzięki temu wydarzeniu przeprowadził się do Nowego Jorku w wieku ok. 45 lat, gdzie zaprzyjaźnił się z wieloma wybitnymi obywatelami kolonialnymi, w tym z trzema gubernatorami. Podobno niedługo po przeprowadzce zaczął służyć jako praktykant marynarza na statku korsarskim, zanim rozpoczął swoje bardziej znane morskie wyczyny.

Tutaj warto jednak zaznaczyć, że korsarzem nazywano osobę niewojskową, która brała udział w działaniach wojennych na morzu w ramach komisji wojennej, zaś prywatne statki handlowe, licencjonowane przez koronę danego państwa mogły zgodnie z prawem atakować i konfiskować statki uważane za pirackie lub korsarskie, które należały do innych krajów. Przechwycone statki były następnie sprzedawane, a dochód dzielono między prywatnych sponsorów, właścicieli statków, kapitanów i załogę. W praktyce wyglądało to jednak tak, że legalność i działania korsarzy były często niejasne, co również w późniejszych latach miało przysporzyć problemów nie tylko samemu Williamowi Kiddowi, ale również innym znanym korsarzom – lub po prostu stanowić pretekst do ich aresztowania i skazania.

William Kidd i jego pełne sukcesów korsarskie życie

W 1689 roku był członkiem francusko-angielskiej załogi piratów pływającej po Karaibach pod dowództwem kapitana Jeana Fantina. Podczas jednej ze swoich wypraw Kidd i inni członkowie załogi zbuntowali się, wypierając kapitana i płynąc do brytyjskiej kolonii Nevis. Tam przemianowali statek na „Błogosławiony William”, a Kidd został kapitanem - albo w wyniku wyboru przez załogę statku albo przez mianowanie Christophera Codringtona, gubernatora wyspy Nevis. Prawdopodobnie to właśnie stąd wziął się jego przydomek „Kapitan Kidd”. Sam William był doświadczonym przywódcą i żeglarzem, a nowy okręt pod jego dowództwem stał się częścią małej floty Codringtona zebranej w celu obrony Nevis przed Francuzami, z którymi Anglicy toczyli wojnę. Gubernator nie zapłacił marynarzom za ich służbę obronną, nakazując im zamiast tego wziąć żołd od Francuzów. Z tej przyczyny Kapitan Kidd wraz ze swoją załogą zaatakowali francuską wyspę Marie-Galante niszcząc jej jedyne miasto i plądrując okolicę, tym samym zbierając ok. 2000 funtów łupu.

Następnie w trakcie wojny Wielkiego Sojuszu, Nowy Jork i Zatoka Massachusetts zleciły ochronę angielskich interesów w Ameryce Północnej i Indiach Zachodnich. William Kidd schwytał także wrogiego korsarza u wybrzeży Nowej Anglii, a następnie otrzymał wynagrodzenie w wysokości 150 funtów. W 1690 roku piracki kapitan, Robert Culliford, ukradł statek Williama, gdy ten przebywał akurat  na lądzie w Antigui w Indiach Zachodnich. 16 maja 1691 roku poślubił Sarah Bradley Cox Oort, która miała jeszcze dwadzieścia kilka lat i była już dwukrotnie owdowiałą, jedną z najbogatszych kobiet w Nowym Jorku dzięki spadku po pierwszym mężu. William Kidd zamieszkał w odziedziczonej przez żonę wielkiej posesji na Wall Street. Jako człowiek wierzący wspierał finansowo budowę kościoła Trinity Church w Nowym Jorku (spekuluje się, że miało to stanowić przykrywkę dla jego późniejszych korsarskich działań i pomóc mu w budowaniu pozytywnej opinii publicznej wśród mieszkańców miasta).

Uwikłanie Kapitana Kidda w spisek korupcyjny

Richard Coote, hrabia Bellomont, który sprawował władzę nad Nowym Jorkiem, Massachusetts i New Hampshire, dnia 11 grudnia 1695 roku poprosił Kapitana Kidda o uporanie się z problematycznymi statkami francuskimi, a zwłaszcza z piratami, takimi jak: Thomas Tew, John Ireland, Thomas Wake oraz William Maze. Była to prośba wysokiej wagi, gdyż dotyczyła interesów Korony, dlatego odmowa Williama Kidda zostałaby odebrana jako nielojalność wobec władzy, dlatego oczywiście przyjął propozycję. 80% kosztów wyprawy została pokryta przez najpotężniejszych angielskich szlachciców, jakimi byli hrabia Orford, baron Romney, książę Shrewsbury i sir John Somers, zaś resztę sfinansował sam władca. Następnie wręczono Kapitanowi Kiddowi list podpisany przez króla Anglii Wilhelma III upoważniający go do zajmowania się korsarstwem w tejże sprawie, przy czym zaznaczone było w nim, że 10% wszystkich łupów z wyprawy ma być zarezerwowane dla Korony.

Okazało się jednak, że otrzymane fundusze nie były wystarczające i William Kidd był zmuszony sprzedać swój okręt „Antigua”, aby pokryć resztę kosztów. Zakupiono nowy statek, który miał być przeznaczony do chwytania piratów i korsarzy francuskich. Otrzymał on nazwę „Adventure Galley”. Ważył ponad 284 tony, miał mieścić załogę liczącą 150 osób, a także był wyposażony w 34 działa armatnie oraz wiosła, które miały umożliwić manewrowanie okrętem w bitwie podczas bezwietrznej pogody, co miało umożliwić zyskanie przewagi nad tymi, których żegluga była zależna jedynie od sprzyjających warunków pogodowych. Takim statkiem pokierować mógł jedynie doświadczony kapitan, dlatego właśnie Kidd był odpowiednią osobą na to miejsce ze względu na 30-letnie doświadczenie na morzu w istotnych bitwach. Ze względu na zaufanie, jakim darzyła go Korona, powierzono mu osobisty wybór załogi, dzięki czemu wybrał najlepszych i najbardziej lojalnych oficerów oraz doświadczonych marynarzy.

Z powodu odmowy zasalutowania przez Kapitana Kidda, kapitan statku Marynarki Wojennej zemścił się, zmuszając większość załogi Willhelma do służby w marynarce wojennej, pomimo silnych protestów kapitana i ogólnego wykluczenia załogi korsarzy z takich działań. Mając mało rąk do pracy, Kapitan Kidd popłynął do Nowego Jorku, przechwytując po drodze francuski statek, zgodnie z warunkami jego prowizji. Aby nadrobić braki oficerów, Kidd zatrudnił zastępczą załogę, z której zdecydowaną większość stanowili znani i zatwardziali przestępcy, niektórzy prawdopodobnie byli emerytowanymi piratami. Wśród nowych oficerów Williama znajdował się między innymi kwatermistrz Hendrick van der Heul, który był uważany za „zastępcę dowódcy” kapitana w kulturze pirackiej tamtej epoki. Nie jest jednak jasne, czy Van der Heul wykonywał ten stopień odpowiedzialności, ponieważ Kidd był upoważniony jako korsarz. Warto zaznaczyć w kontekście wydarzeń, które miały później nastąpić, że sam Van der Heul po służbie pod dowództwem Williama został oficerem kapitana na statku handlowym i nigdy nie został skazany za piractwo. Tak naprawdę William Kidd nie podejrzewał jeszcze, że został uwikłany w spisek korupcyjny zaaranżowany przez hrabiego Bellomont, Richarda Coote.

Wyprawa korsarska Williama Kidda i nieszczęsne wiadro

Na wyprawę wyruszył już w 1696 roku na Ocean Indyjski i zgodnie ze wskazówkami hrabiego Bellomonta obrał kurs na Przylądek Dobrej Nadziei w południowej Afryce. Jednak podczas swojej podróży nie udało mu się znaleźć wielu celów, a 30% jego załogi zmarło w wyniku cholery. Okręt „Adventure Galley” okazał się mieć wiele przecieków, więc musiał pokryć koszty naprawy z własnej kieszeni. Musiał kombinować, gdzie zdobyć nowe fundusze w celu sprostania coraz to nowym awariom okrętu oraz w celu zadowolenia Korony, przez co planował kilka ataków na inne okręty, jednak szczęście mu nie sprzyjało, gdyż nie udało mu się zaatakować kilku statków, gdy miał szansę (w tym Holendra i nowojorskiego korsarza, ponieważ oba znalazły się poza zakresem upoważnień, jakie nadano mu w liście). Z powodu braku profitów i niesprzyjających okoliczności na morzu, część załogi opuściła Willhelma, gdy „Adventure Galley” zakotwiczyła na morzu. Ci, którzy zdecydowali się zostać, nieustannie grozili buntem.

Z powodu coraz bardziej napiętej sytuacji na statku, Kapitan Kidd pod koniec października 1697 roku zabił jednego z członków swojej załogi, żeby chociaż trochę stłumić narastający bunt na okręcie znajdującym się pod jego dowództwem, co na pewien czas załagodziło sytuację. Ofiarą padł doświadczony operator armaty, William Moore, który wezwał Williama Kidda do zaatakowania Holendra, co można by było uznać za piractwo, ponieważ naród ten nie był w stanie wojny z Anglią, ale z pewnością rozgniewałby urodzonego w Holandii króla Wilhelma. Sam kapitan według zeznań załogi spisanym podczas procesu miał nazwać Moore’a kiepskim psem, po czym ten odparł, że Kidd go takim uczynił, zaś sam William miał rzucić weń żelazne wiadro, które spowodowało znaczące pęknięcie czaszki i powolną śmierć w męczarniach, która przyszła dopiero kolejnego dnia.

Tutaj warto zaznaczyć, że siedemnastowieczne angielskie prawo admiralicji dawało kapitanom dużą swobodę w stosowaniu przemocy wobec ich załogi, ale zabójstwa nie były dozwolone. Załoga, której udało się uciec ze statku Kidda po powrocie do Nowego Jorku opowiadała, że Willhelm bił ich wyciągniętym kordelasem i zdali relacje ze śmierci Moore’a, a także opowiedzieli, jak członkowie załogi Kidda splądrowali statek handlowy „Mary” i torturowali kilku członków jego załogi, podczas gdy sam kapitan okrętu „Adventure Galley” i drugi kapitan, Thomas Parker, rozmawiali prywatnie w kabinie Kidda. Po zeznaniach zbiegów z okrętu „Adventure Galley”, Kapitan Kidd został ogłoszony piratem na bardzo wczesnym etapie swojej podróży przez oficera Królewskiej Marynarki Wojennej. Wieść szybko się rozniosła i dotarła w końcu w jednym z portów do uszu samego Kidda, który obawiał się powrotu i podobno uważał, że został fałszywie oskarżony. Niektóre relacje historyków mówią, że była to zaplanowana część spisku, aby szukać haków na Kapitana Kidda wykorzystując luki w prawie dotyczące korsarstwa, żeby zająć jego posiadłość na Wall Street oraz majątek jego i żony.

Potyczka Kidda z piratem Cullifordem

W 1698 roku William Kidd zdobył w końcu łup, który zadowolił jedno załogę – był to 400-tonowy statek „Quedagh Merchant” wynajęty przez ormiańskich kupców i dowodzony przez Anglika, który został przechwycony przez nowojorską załogę „Adventure Galley”. Okręt był wypełniony satynami, złotem, srebrem i różnymi towarami z Indii Wschodnich, a także niezwykle cennymi jedwabiami. Kapitanem „Quedagh Merchant” był Anglik o imieniu Wright, który kupił przepustki od Francuskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej, obiecując mu ochronę Korony Francuskiej. Kidd zachował francuskie przepustki morskie kupca, a także sam statek. Brytyjskie sądy (zwłaszcza w Ameryce Północnej) wcześniej często przymykały oko na ekscesy korsarzy równoznaczne z piractwem. Kidd mógł mieć nadzieję, że przepustki pozwolą mu zatrzymać okręt „Quedagh Merchant” i jego ładunek. Zmieniając imię zatrzymanego statku na „Adventure Prize” popłynął na Madagaskar, gdzie dotarł 1 kwietnia 1698 roku.

Po prywatnym spotkaniu z handlarzem Tempestem Rogersem (który później został oskarżony o handel i sprzedaż zrabowanych przez Kidda towarów z Indii Wschodnich), znalazł pierwszego pirata podczas swojej wyprawy, Roberta Culliforda (tego samego człowieka, który lata wcześniej ukradł mu statek „Błogosławiony William” na Antigui) i jego załogę na pokładzie fregaty „Mocha”. Istnieją dwie sprzeczne relacje o tym, jak William Kidd postąpił z Robertem Cullifordem. Według pierwszej podjął on wobec niego pokojowe działania wychylając z nim kielicha i dał Cullifordowi prezent w postaci kotwicy i kilku pistoletów (była to relacja oparta na podstawie zeznań podczas późniejszego procesu Kidda członków jego załogi - Josepha Palmera i Roberta Bradinhama, którzy prawdopodobnie zrobili to w akcje zemsty za stłumienie buntu i zamordowanie Moore’a). Druga z relacji mówi o tym, że Kidd nie zdawał sobie sprawy, że Culliford miał ze sobą tylko około 20 członków załogi, ocenił, że może być liczniejsza, a statek dobrze wyposażony, więc postanowił zostawić Culliforda w spokoju do czasu przybycia posiłków. Po tym, jak „Adventure Prize” i „Rouparelle” dotarli do portu, Kidd rozkazał swojej załodze zaatakować fregatę „Mocha” Culliforda. Jednak jego załoga odmówiła ataku na Culliforda i zamiast tego zagroziła, że zastrzeli Kidda. Warto wspomnieć, że obie relacje łączy jeden fakt, a mianowicie, że większość załogi Kidda porzuciła go dla Culliforda, a na pokładzie „Adventure Galley” pozostało jedynie 13 osób. To spowodowało, że Kapitan Kidd zdecydował się powrócić do Nowego Jorku i postanowił zostawić statek „Adventure Galley” ze względu na to, że został zjedzony przez robaki i przeciekał – nakazał jego spalenie (po uprzednim odzyskaniu części metalowych). Wraz z lojalną resztką swojej załogi wrócił na Karaiby na pokładzie „Adventure Prize”, zatrzymując się najpierw w Zatoce św. Augustyna w celu naprawy. Część jego załogi wróciła później do Ameryki Północnej z Nassau na własną rękę jako pasażerowie na pokładzie statku Gilesa Shelleya.

Proces Kapitana Kidda – Ofiara spisku czy pirat z krwi i kości?

Akt łaski wydany przez króla Anglii Wilhelma III, który oferował królewskie ułaskawienie piratom na Oceanie Indyjskim, wyraźnie zwolnił Williama Kidda (i Henry'ego Every) z otrzymania ułaskawienia. Okazało się, że w przypadku Kidda odmówiono go ze względu na jego powiązania z wybitnymi mężami stanu oraz uwikłania w wyprawę korsarską, gdzie rzekomo dopuścił się licznych zbrodni (co mogło być częścią planu spisku korupcyjnego). Kapitan Kidd zdał sobie sprawę zarówno z tego, że jest poszukiwany przez angielskich żołnierzy, jak i z tego, że nie może skorzystać z aktu łaski po przybyciu do Anguilli, swojego pierwszego portu zawinięcia od czasu Zatoki św. Augustyna, postanowił ukryć oznakowany statek „Adventure Prize” na Morzu Karaibskim i ukrył pozostałość splądrowanych towarów na wyspie Gardinera, po czym na pokładzie slupu udał się do Nowego Jorku. Według legendy, miał również ukryty skarb w okolicach Madagaskaru, który miał służyć mu jako narzędzie przetargowe w celu wykupienia ułaskawienia, kiedy sytuacja nieco się wyklaruje.

W tym czasie hrabia Bellomont, który zorganizował całą wyprawę był na wyjeździe w Bostonie w Massachusetts. Świadomy oskarżeń o piractwo pod adresem Kapitana Kidda, kiedy usłyszał wieść o tym, że planuje on wrócić i wykupić ułaskawienie, bał się, że sam zostanie oskarżony o współudział w spisku korupcyjnym i skazany. Dlatego uznał, że sam musi pochwycić Williama Kidda i w celu zwiększenia swojej szansy na przeżycie dostarczyć go zakutego w łańcuchy przed angielski sąd, dlatego też zwabił go do Bostonu fałszywymi obietnicami ułaskawienia i nakazał jego aresztowanie dnia 6 lipca 1699 roku. Kidd został umieszczony w Stone Prison, spędzając większość czasu w izolatce. Jego żona, Sarah, również została aresztowana za rzekomy współudział i czerpanie korzyści finansowych z wypraw pirackich męża, po czym również umieszczona w tym samym więzieniu. Warunki uwięzienia Kidda były niezwykle trudne i podobno doprowadziły go tymczasowo do szaleństwa. Do tego czasu Bellomont zwrócił się przeciwko Kiddowi i złożył przeciwko niemu zeznania, a także wydobył resztki skarbu z wyspy Gardinera, co miało posłużyć jako dowód podczas procesu (informacje uzyskał od nielojalnych członków załogi Kidda, którzy chcieli zostać ułaskawieni).

Podobno sam Kapotan Kidd uważał się za niewinnego i działającego zgodnie z zawartymi w liście uprawnieniami korsarskimi, dlatego wystąpił przed sądem sam, bez obrońcy. Jednak warto zaznaczyć, że w czasie jego pobytu w więzieniu Stone Prison rząd cywilny uległ zmianie, zaś nowe ministerstwo chciało wykorzystać Kidda do ujawienia nazwisk sponsorów jego wyprawy korsarskiej, jednak William odmówił podania ich nazwisk, naiwnie przekonany, że jego patroni wynagrodzą jego lojalność, wstawiając się za nim, co niestety nie nastąpiło. Istnieją spekulacje, że mógłby zostać oszczędzony, gdyby podał nazwiska. Ponieważ nowy rząd uznał go za politycznie bezużytecznego, postawiono go przed Sądem Najwyższym Admiralicji w Londynie pod zarzutem piractwa na pełnym morzu i zabójstwa Williama Moore'a. W oczekiwaniu na proces, Kidd został osadzony w niesławnym więzieniu Newgate. Tam również wystąpił bez obrońcy przekonany o swojej niewinności, jednak po zakończeniu procesu w 1701 roku został uznany za winnego wszystkich popełnionych zbrodni (zabójstwa Moore’a oraz pięciu zarzutów piractwa) i skazany na powieszenie. Co ciekawe, cała jego załoga została ułaskawiona zgodnie z obietnicą hrabiego Bellomont, o ile złożą zeznania przeciwko Williamowi Kiddowi.

Publiczna egzekucja Kapitana Kidda

Zadecydowano o publicznej egzekucji Williama Kidda, co miało być przestrogą dla pozostałych korsarzy przed dopuszczaniem się aktów piractwa. Odbyła się ona 23 maja 1701 roku w Execution Dock w Wapping w Londynie. Nawet realizacja kary śmierci nie odbyła się bez problemów, gdyż wieszali go dwukrotnie. Za pierwszym razem lina się urwała, zaś sam Kapitan Kidd przeżył, co spowodowało poruszenie tłumu, który uznał to za znak od Boga i uznał go za fałszywie oskarżonego, prosząc o jego ułaskawienie. Jednak rozjuszony tłum został stłumiony, zaś samego Kidda powieszono raz jeszcze – tym razem zawieszonego w metalowej klatce i na mocniejszej linie, dzięki czemu zmarł niemalże od razu. Jego ciało wisiało w tejże klatce nad Tamizą w Tilbury Point przez trzy lata mając pełnić rolę ostrzeżenia przed aktami piractwa.

Warto tutaj jednak zaznaczyć, że niektórzy z jego sponsorów bojąc się ujawnienia ich nazwisk zamiast docenić lojalność Williama Kidda postanowili sami uczestniczyć z próbach skazania go wraz z hrabią Bellmont i wraz z nim pozbawili go dokumentów, które miały zapewnić mu obronę prawną, w tym francuskie przepustki. Dokumenty odnaleziono dopiero na początku XX wieku – potwierdziły one prawdziwość wydarzeń z zeznań Kidda składane podczas procesu, co oznacza, że poza wypadkiem z wiadrem znacząco zawyżono skalę jego winy jako pirata.

Skarb Kapitana Kidda

Przez bardzo długo czas krążyło wiele legend na temat skarbu ukrytego przez Kapitana Williama Kidda na Liberty Island i w wielu innych miejscach, które mijał podczas podróży swoim statkiem „Adventure Galley”, a później „Adventure Prize” i „Quedagh Merchant”. Poszukiwacze skarbu przez długi czas poszukiwali nie tylko wzmianek o ukrytych przez Kidda dobrach, ale również samego skarbu. Wierzono, że ukrył on go gdzieś na Karaibach i poza częścią odkopaną przez hrabiego Bellomont ukrytego na wyspie Gardinera musi być jeszcze gdzieś ukryty główny łup. Podejrzewano również, że miejscem ukrycia skarbu może być Wyspa Dębów znajdująca się nieopodal Kanady, Archipelag Juan Fernández na zachód od Chile czy wyspa Curaçao na Morzu Karaibskim nieopodal wybrzeża Wenezueli. Jednak to właśnie w 2000 roku znaleziono srebrną sztabkę wraz z pozostałościami wraku „Adventure Galley” u wybrzeży Madagaskaru w płytkich wodach u wybrzeży wyspy Sainte Marie przez wspólną brytyjsko-amerykańską misję archeologiczną prowadzoną przez podwodnego badacza, Barry'ego Clifforda. Sama sztabka jest niemała, gdyż waży aż… 50 kg. Na sztabce znajdują się tajemnicze oznaczenia przypominające litery „T” i „S” wraz z innymi, nieczytelnymi znakami – do dzisiaj ich znaczenie nie jest znane. Srebrny blok znajduje się obecnie pod uzbrojoną strażą na wyspie Sainte Marie u wschodniego wybrzeża Madagaskaru. Sztabkę wręczono prezydentowi Madagaskaru podczas specjalnej ceremonii w 2015 roku. Obecnie sztabka znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Odkrycie statku Williama Kidda

W 2007 roku zespół archeologów z Uniwersytetu Indiana pod przewodnictwem Charlesa Beekera odnalazł wrak statku pirackiego porzuconego przez kapitana Kidda w XVII wieku. Okręt został znaleziony przez nurków na płytkich wodach u wybrzeży Dominikany. Po wnikliwych badaniach okazało się, że był to przechwycony, holenderski „Quedagh Merchant”, który przez lata był poszukiwany. W skrzyniach znajdujących się na jego pokładzie odkryto również mapy i dzienniki, w których były wzmianki o ukrytym skarbie, co zapoczątkowało jego poszukiwania. Sam wrak statku władze Dominikany przekształciły w podwodne muzeum, które można zwiedzać nurkując 20 metrów od brzegu na głębokości ok. 3 metrów pod powierzchnią wody, dzięki czemu można podziwiać pozostałości wraku i jego wyposażenie takie, jak chociażby XVII-wieczne armaty. Samo odkrycie zostało przekształcone w Living Museum in the Sea (LMS) i jest promowane przez Consorcio Dominicano de Competitividad Turistica jako zachęta do zgłębienia historii Złotego Wieku Piractwa. Znalezione na pokładzie wraku skrzynie i dokumenty zostały przeniesione do Museum of London Docklands, gdzie można obejrzeć je w ramach ekspozycji poświęconej Kapitanowi Kiddowi.

Dodatkowa literatura dla zainteresowanych:

Kapitan William Kidd:
1.https://www.legendsofamerica.com/captain-kidd/
2.https://ponirevo.com/the-trial-of-captain-kidd-pirate-or-privateer/
3.https://www.worldhistory.org/Captain_Kidd/
4.https://www.bluebird-electric.net/academia/Marine_Archaeology_Treasure_Ships/Captain_William_Kidd_Pirates_Adventure_Galley_Privateer_Ship.htm
5.https://www.heritage-history.com/index.php?c=resources&s=char-dir&f=kidd
6.http://talesoftheoak.blogspot.com/2010/05/captain-kidd-greenock-folk-hero.html
7.https://www.thoughtco.com/captain-william-kidd-2136225
8.https://www.historic-uk.com/HistoryUK/HistoryofScotland/Captain-William-Kidd/
9.http://www.thewayofthepirates.com/famous-pirates/william-kidd/
10.https://www.britannica.com/biography/William-Kidd
11.https://www.wec.com.pl/Tropami-kapitana-Kidda-czyli-dalsze-losy-pirackich-lupow-blog-pol-1484932607.html
12.https://www.historytoday.com/many-deaths-captain-kidd
13.https://content.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,1860715_1860714_1860710,00.html
14.https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/21533369.2011.622883?journalCode=rmar20
15.https://pl.frwiki.wiki/wiki/William_Kidd
16.https://assassinscreed.fandom.com/wiki/Privateer
17.https://assassinscreed.fandom.com/pl/wiki/William_Kidd
18.https://snk.fandom.com/wiki/Captain_Kidd
19.https://legendofthecryptids.fandom.com/wiki/Resurrected_King_Kidd

Archeolodzy i statek Kapitana Kidda:
20.https://coastalcare.org/2011/05/capt-kidd-shipwreck-site-to-be-dedicated-living-museum-of-the-sea/
21.https://www.livescience.com/2132-captain-kidd-ship.html
22.https://www.sciencedaily.com/releases/2011/05/110505170733.htm
23.https://www.oldsaltblog.com/2011/05/pirates-the-captain-kidd-story-new-exhibit-at-the-museum-of-london-docklands/
24.https://www.mayorwatch.co.uk/museum-of-london-docklands-to-host-new-pirate-exhibition/
25.http://www.us23heritageroute.org/event.asp?ait=ev&eid=3757

Skarb Kapitana Kidda:
26.https://everythinggp.com/2020/07/21/the-surprising-story-of-pirate-captain-kidds-buried-booty-on-liberty-island/
27.https://www.readex.com/blog/hunt-captain-kidds-treasure-and-enduring-mystery-oak-island
28.https://www.lookandlearn.com/blog/31134/captain-kidd-took-the-secret-of-his-buried-treasure-to-the-gallows/
29.http://dyingwords.net/what-really-became-of-captain-kidds-buried-treasure/
30.https://www.areasgrey.com/captain-kidds-treasure/
31.https://www.amdigital.co.uk/insights/blog/captain-kidds-lost-treasure
32.https://www.bbc.com/news/world-africa-32621444
33.https://www.thearchaeologist.org/blog/50kg-silver-bar-found-in-madagascar-may-be-treasure-of-legendary-pirate-captain-kidd
34.https://www.theguardian.com/world/2015/jul/14/captain-kidd-pirate-treasure-unesco-madagascar
35.https://edition.cnn.com/2015/05/07/world/feat-captain-kidd-treasure-madagascar-barry-clifford/index.html
36.https://www.theguardian.com/world/2015/may/07/captain-kidd-treasure-found-madagascar

Film dokumentalny o Kapitanie Kiddzie:
37.https://www.youtube.com/watch?v=Nx2YEEwRDo4

Piosenka szanty „Kapitan Kidd”:
38.https://www.youtube.com/watch?v=8-P2IAQKP0g