Polska samoobrona i współpraca z Sowietami była konieczna dla Polaków w celu powstrzymania ludobójstwa UPA, które zaczęło się w Galicji na początku 1944 r.
23 lutego 1944 r. do wsi podszedł patrol z 4. pułku policyjnego, który został zidentyfikowany przez samoobronę wsi jako banderowcy i ostrzelany. Policjanci wycofali się, tracąc 2 zabitych i 12 rannych.
Wskutek strzelaniny, Inspektorat AK nakazał opuścić samoobronie wieś i ukryć broń, licząc, że Niemcy nie spacyfikują Huty, jeśli nie znajdą broni. W efekcie wieś pozostała bezbronna i znajdowały się w niej głównie starcy, kobiety i dzieci.
28 lutego 1944 r. do wsi wrócił 4. pułk policyjny. Huta została otoczona i ostrzelana, potem Niemcy i Ukraińcy do niej weszli i wygarnęli z domów wszystkich mieszkańców. Część od razu zamknięto w stodole, którą oblano benzyną i podpalono.
Resztę zamknięto w kościele. Po kilku godzinach Niemcy i Ukraińcy zaczęli wyciągać kilkudziesięcioosobowe grupki Polaków. Ci płakali, prosili o darowanie życia, modlili się. Polaków potem zamykano w drewnianych budynkach i ostrzeliwano z karabinów maszynowych. Gdy ze środka dochodziły już tylko jęki rannych, budynki oblewano benzyną i podpalano. Przez cały dzień UPA i cywilni Ukraińcy ograbiali polskie domy z dobytku. Następnie wszystko spalono. Ze 170 budynków pozostały tylko cztery. Zginęło 868 osób. Ze wsi ocalało w sumie 160 osób. Chociaż mord nie był dziełem UPA, to najbardziej jej się przysłużył - rękami Niemców wymordowano całą wieś.
W 2005 roku po wielu latach starań na miejscu, gdzie była Huta Pieniacka, postawiono pomnik ku pamięci ofiar. Ten był wielokrotnie dewastowany przez członków ultranacjonalistycznej ukraińskiej partii Swoboda, jednak zawsze odnawiała go - własnym kosztem - miejscowa ludność ukraińska. Pod pomnikiem co roku odbywają się Msze i uroczystości upamiętniające śmierć 868 polskich mieszkańców.
To tyle, pozdrawiam, II wojna światowa w kolorze.