Eksperyment Mysia Utopia, przeprowadzony przez Johna B. Calhouna w latach 60. XX wieku, to badanie nad wpływem przeludnienia na zachowanie i zdrowie społeczności myszy. Eksperyment odbył się w zamkniętym środowisku, gdzie populacja myszy była stale zwiększana, co doprowadziło do przeludnienia. W efekcie tego przeludnienia obserwowano szereg negatywnych zmian w zachowaniu myszy:
Agresja: W miarę wzrostu populacji myszy stawały się bardziej agresywne i terytorialne. Dochodziło do walk o ograniczone zasoby.
Samookaleczanie: Przeciwnie do oczekiwań, niektóre myszy zaczęły się nawzajem gryźć, a nawet samookaleczać, co prowadziło do ran i obrażeń ciała.
Brak rozrodu: W miarę wzrostu populacji, myszy traciły zdolność do rozrodu. Mniejsza liczba młodych myszy rodziła się żywa, co skutkowało spadkiem liczebności populacji.
Wycofanie społeczne: W miarę wzrostu przeludnienia wiele myszy wycofywało się z aktywnego uczestnictwa w społeczności, a niektóre traciły zainteresowanie innymi myszami.
Eksperyment Mysia Utopia stał się podstawą do rozważań na temat wpływu przeludnienia i izolacji społecznej na zachowanie i zdrowie organizmów, w tym ludzi. Badanie to sugeruje, że ekstremalne warunki przeludnienia i brak odpowiednich stymulacji społecznych mogą prowadzić do patologicznych zachowań i problemów z reprodukcją, co ma znaczenie zarówno w naukach społecznych, jak i biologicznych.
A tutaj sam John B. Calhoun opowiadający o wynikach swojego eksperymentu w odniesieniu do populacji ludzkiej. Długi, ciężki ale zarazem pouczający materiał dla wszystkich, którzy chcą powiększać zasoby swojej wiedzy na temat społeczeństwa: