Jako że kata w średniowiecznej oraz wczesnonowożytnej Europie postrzegano jako rzemieślnika, taki i miecz katowski nie był uznawany za broń białą a narzędzie rzemieślnicze. Co cechuje taki miecz?
1. Sztych miecza jest zaokrąglony albo wręcz płaski w niektórych przypadkach. Co za tym idzie, nie można nim pchnąć przeciwnika. Czasami zdarzało się że przy końcu ostrza były wiercone trzy dziury które wydawały charakterystyczny świst podczas zamachu. Oczywiście miało to zastosowanie praktyczne; skazaniec słysząc świst napinał mięśnie, przez co egzekutorowi łatwiej było ściąć głowę.
2. Na klindze miecza zazwyczaj nie ma zbrocza, czyli rowku po środku ostrza. Zbrocze na broni białej (również współcześnie, np. na bagnetach) robi się by ciśnienie krwi nie zablokowało broni po przebiciu ciała przeciwnika.
3. Jelec, czyli poprzeczna część miecza między ostrzem a rękojeścią, mająca zatrzymać broń przeciwnika aby nie uszkodzić ręki, był zazwyczaj wykonany z miękkich stopów (np. brąz lub mosiądz). Czasami zdarzało się że był z jednej strony ścięty.

Na zdjęciu replika średniowiecznego miecza katowskiego z Biecza. Oryginał zaginął, najprawdopodobniej skradziony przez kozaków podczas I WŚ.